Main Engin

Main Engine

  

Main Engine ဆုိတာ သေဘၤာၾကီးကုိ ေမာင္းနွင္တဲ့ အဓိက စက္ၾကီးပါ။ သူ႔ကုိ ကားအင္ဂ်င္ေတြမွာလုိ ဓတ္ဆီတုိ႕ Octane တုိ႔နဲ႔သာ ေမာင္းရရင္ Owner မြဲျပီးေသသြားနုိင္လုိ႔ မ်ားေသာအားျဖင့္ Diesel နဲ႔ေမာင္းၾကပါတယ္။ ဒါေတာင္ တြက္ေျခမကုိက္လုိ႔ဆုိျပီး F.O လုိ႔ေခၚတဲ့ Fuel Oil နဲ႔႔ပဲ ေမာင္းနွင္လာၾကပါတယ္။ ေျမၾကီးထဲကထုတ္လုိ႔ရလာတဲ့ ေရနံ(crude oil) ကုိ ခ်က္(distill)လုိက္ရင္ Diesel ဆုိျပီးရလာပါတယ္။ Diesel ရျပီး တ်န္တဲ့ အၾကြင္းအက်န္(Residue) ကုိ Fuel Oil ဆုိျပီး Main Engine ေတြမွာ သုံးၾကပါတယ္။

          မီးေလာင္ေပါက္ကြဲဖုိ႔ အဓိကသုံးခုရွိပါတယ္။ ေလာင္စာ(fuel)၊ Oxygen(Air)၊ အပူ(heat) သုံးမ်ဳိးစုံမွ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲပါတယ္။ ကားေတြမွာသုံးတဲ့ ဓတ္ဆီအင္ဂ်င္ေတြမွာ Cylinder ထဲကုိ ဆီနဲ႔ေလ တျပိဳင္နက္ပန္းထည့္ျပီး spark plug က မီးပြင့္ေတာ့ ထေပါက္ပါတယ္။ ဓတ္ဆီရဲ႕ မီးေလာင္ဖုိ႔လုိအပ္တဲ့ အပူခ်ိန္(flammable limit) ကနိမ့္ေတာ့ သူ႔အတြက္ အပူသိပ္မလုိဘူး။ ဒါေပမယ့္ Diesel အင္ဂ်င္ေတြမွာက မီးေလာင္ေပါက္ကြဲဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ အပူခ်ိ္န္က ျမင့္တယ္။ အဲဒီေတာ့ Cylinder ထဲကုိ ေလသြင္းျပီး ေလကုိညွစ္ခုိင္းလုိက္တယ္။ ေလက အညွစ္ခံရေတာ့ အပူခ်ိန္တက္လာျပီး ဆီပန္းထည့္လုိက္ေတာ့ ထေပါက္တယ္။

          အဲဒီေတာ့ အင္ဂ်င္ထဲမွာ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲဖုိ႔ေနရာ(cylinder liner)လုိမယ္။ ေလကုိဖိညွစ္ဖုိ႔အတြက္ Piston လုိမယ္။ ေလသြင္းဖုိ႔အတြက္ ေလဝင္ေပါက္(Inlet)၊ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲျပီးတဲ့ မီးခုိးေတြထုတ္ဖုိ႔ ေလထြက္ေပါက္(Outlet or Exhaust)လုိမယ္။

Cylinder liner ထဲမွာ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲေတာ့ အား(pressure)တစ္ခုျဖစ္ေပၚလာတယ္။ Cylinder ထဲမွာက moving part ဆုိလို႔ piston တစ္ခုပဲရွိေတာ့ သူ႔အေပၚကုိပဲ အားသက္ေရာက္သြားတယ္။ Piston က အတြန္းခံရေတာ့ ေအာက္ဆင္းသြားတယ္။ ျပီးေတာ့ သူနဲ႔ဆက္ေနတဲ့ crankshaft ကုိ လွည့္လုိက္တယ္။ တစ္ခါ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲတုိင္း piston က ေအာက္ကုိတစ္ခါဆင္းတယ္။ crankshaft ကုိတစ္ခါလွည့္တယ္။ အဲဒါကုိ power stroke လုိ႔ေခၚတယ္။

          Diesel engine မွာက မီးေလာင္ေပါက္ကြဲဖုိ႔ကုိ ေလသြင္း(Inlet or scavenge stroke)၊ ေလညွစ္(compression stroke)၊ power stroke နဲ႔ မီးခုိးထုတ္တဲ့(exhaust stroke) ဆုိျပီး ေလးမ်ဳိးရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ တစ္ခ်ဳိ႕အင္ဂ်င္ေတြက ေလသြင္းဖုိ႔နဲ႔ မီးခုိးထုတ္ဖုိ႔ကုိ piston ကေအာက္ကုိတစ္ခါ ဆင္းေပးရတယ္။ ျပီးမွ ျပန္တက္လာျပီး ေလညွစ္တယ္။ ဆီပန္းေတာ့ ေပါက္ကြဲတယ္။ ျပီးေတာ့ ေလသြင္းဖုိ႔ တစ္ခါေအာက္ျပန္ဆင္းရတယ္။ အဲဒီေတာ့ crankshaft နွစ္ပတ္လည္မွ သူက power တစ္ခါပဲရတယ္။ အဲဒီ အင္ဂ်င္မ်ဳိးကုိ 4 stroke engine လုိ႔ေခၚၾကတယ္။

          တစ္ခ်ဳိ႕အင္ဂ်င္ေတြၾကေတာ့ piston ေအာက္ဆင္းတဲ့အခ်ိန္ ေလသြင္းရင္းနဲ႔ မီးခုိးထုတ္လုိက္တယ္။ ျပီးေတာ့မွ အေပၚျပန္တက္ျပီး ေလညွစ္တယ္။ ဆီပန္းေတာ့ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲ(combustion)တယ္။ ျပီးေတာ့ ျပန္ဆင္းတယ္ ေလျပန္သြင္းရင္း မီးခုိးေတြထုတ္လုိက္တယ္။ ျပန္တက္ျပီး ေလျပန္ညွစ္တယ္။ combustion ျပန္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီလုိ အင္ဂ်င္မ်ဳိးက်ေတာ့ crankshaft တစ္ပတ္လည္တုိင္းမွာ power တစ္ခါရတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူ႔ကုိ 2 stroke engine လုိ႔ ေခၚၾကတယ္။

          ေလကုိညွစ္ျပီးဆီပန္းထည့္ကာ combustion ျဖစ္ေစတဲ့ Engine ကုိ Compression Ignition or CI Engine လုိ႔ေခၚျပီး ဆီနဲ႔ေလအေရာကုိသြင္းျပီးမွ Spark Plug ကမီးပြင့္ေစကာ combustion ျဖစ္ေစတဲ့အင္ဂ်င္မ်ုဳိးကုိ Spark Ignition Engine လုိ႔ေခၚတယ္။ အဲဒီလုိ ေလညွစ္ဆီပန္း ဒါမွမဟုတ္ ဆီေလအေရာသြင္းျပီး spark plug ကေန မီးပြင့္ေစျပီး combustion ျဖစ္ေစတဲ့ အင္ဂ်င္ေတြကုိ cylinder အတြင္းမွာ combustion ျဖစ္တဲ့အတြက္ အတြင္းေပါက္ကြဲအင္ဂ်င္ (Internal Combustion or IC Engine)ဆုိျပီးေခၚၾကတယ္။ Internal Combustion Engine ဆုိေတာ့ External Combustion Engine ဆုိျပီး မရွိဘူးလားဆုိေတာ့ ရွိတယ္လုိ႔ေျပာရမယ္။ Boiler လုိ႔ေခၚတဲ့ ေရေႏြးအုိးလုိ အရာႀကီးတစ္ခုရွိတယ္။ သူက အေပၚမွာ ေရတစ္ဝက္ေလာက္ေျဖ့ထားၿပီး ေအာက္မွာ မီးရွုိ႕ဖုိ႔ေနရာရွိတယ္။ ေအာက္ကေနမီးရွိ႕လုိက္ေတာ့ ေရေတြကဆူလာျပီး ေရေႏြးေငြ႔(Steam)ေတြ ထြက္လာတယ္။ အဲဒီ Steam ေတြကုိမွ Turbine လုိ႔ေခၚတဲ့ ဒလက္ေတြကုိ လွည့္ခိုင္းလုိက္ေတာ့ အင္ဂ်င္ေတြလည္သလုိ သူလည္းလုိက္လည္တယ္။ ဟုိးေရွးတုန္းက ေရေႏြးေငြ႔သေဘၤာေတြက အဲဒီလုိသုံးျပီး သေဘၤာသြားေအာင္ လုပ္ၾကတာ။

          အင္ဂ်င္ေတြမွာ တစ္မိနစ္လည္ပတ္တဲ့နွုန္း(Revolution Per Minute or RPM)ေပၚမူတည္ျပီး 300 RPM ေအာက္ကုိ Slow Speed Engine၊ 300 ကေန 1000 RPM ထိကုိ Medium Speed Engine၊ 1000 RPM နဲ႔အထက္ကုိ High Speed Engine ဆုိၿပီးေခၚၾကတယ္။ ပင္လယ္ကူးကုန္တင္သေဘၤာႀကီးေတြကေတာ့ Main Engine အျဖစ္ Slow Speed Engine ကုိအသံုးမ်ားပါတယ္။  သေဘၤာေပၚမွာ လုိအပ္တဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓတ္အားထုတ္ေပးဖုိ႔မီးစက္ေတြကုိေတာ့ Medium Speed Engine ေတြကုိသုံးပါတယ္။ High Speed Engine ေတြကုိေတာ့ ေမာ္ေတာ္ကားတုိ႔ ေလယဥ္ပ်ံတုိ႔မွာသာ အသုံးမ်ားပါတယ္။

          သေဘၤာၾကီးေတြကဘာျဖစ္လုိ႔ Slow Speed Engine ကုိပဲသုံးၾကတာလဲ။ အင္ဂ်င္ျမန္ျမန္လည္ေတာ့ ပန္ကာျမန္ျမန္လည္ျပီး သေဘၤာျမန္ျမန္မသြားဘူးလားလုိ႔ ေမးစရာရွိလာပါတယ္။ ေရထဲမွာသေဘၤာတစ္စီး ေရွ႕ကုိ ဒါမွမဟုတ္ ေနာက္ကုိသြားတယ္ဆုိတာ Newton’s Law အရပါ။ သက္ေရာက္မွု႔တုိင္းမွာ တန္ျပန္သက္ေရာက္မွု႔ရွိတယ္ဆုိတဲ့ သေဘာတရားပါ။ ပန္ကာက ေရွ႕ကေရကုိယူျပီး ေနာက္ကုိတြန္းတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေနာက္ကေရက ပန္ကာကုိ ျပန္တြန္းတယ္။ ပန္ကာက crankshaft နဲ႔ဆက္ထားတယ္။ Crankshaft က အင္ဂ်င္ထဲမွာ ထိုင္ထားတယ္။ အင္ဂ်င္က သေဘၤာထဲမွာ ထုိင္ထားတာဆုိေတာ့ သေဘၤာကေရွ႕ကုိ ေရြ႕သြားတယ္။ ပန္ကာက အရမ္းလည္ရင္ ေရကုိမတြန္းနုိင္ေတာ့ဘဲ ေဘးကုိပဲပန္းထုတ္သလုိျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေရကျပန္မတြန္းနုိင္ေတာ့လုိ႔ သေဘၤာက မေရြ႕ေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ပန္ကာလည္နွုန္းကုိ သူ႕ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္(Torque Limit) ထဲမွာပဲ ထားရတယ္။

ျ္ု